[32] Sed ut perspiciatis, unde omnis iste natus error sit voluptatem accusantium doloremque laudantium, totam rem aperiam eaque ipsa, quae ab illo inventore veritatis et quasi architecto beatae vitae dicta sunt, explicabo. Nemo enim ipsam voluptatem, quia voluptas sit, aspernatur aut odit aut fugit, sed quia consequuntur magni dolores eos, qui ratione voluptatem sequi nesciunt, neque porro quisquam est, qui dolorem ipsum, quia dolor sit, amet, consectetur, adipisci velit, sed quia non numquam eius modi tempora incidunt, ut labore et dolore magnam aliquam quaerat voluptatem. Ut enim ad minima veniam, quis nostrum exercitationem ullam corporis suscipit laboriosam, nisi ut aliquid ex ea commodi consequatur? Quis autem vel eum iure reprehenderit, qui in ea voluptate velit esse, quam nihil molestiae consequatur, vel illum, qui dolorem eum fugiat, quo voluptas nulla pariatur? [33] At vero eos et accusamus et iusto odio dignissimos ducimus, qui blanditiis praesentium voluptatum deleniti atque corrupti, quos dolores et quas molestias excepturi sint, obcaecati cupiditate non provident, similique sunt in culpa, qui officia deserunt mollitia animi, id est laborum et dolorum fuga. Et harum quidem rerum facilis est et expedita distinctio. Nam libero tempore, cum soluta nobis est eligendi optio, cumque nihil impedit, quo minus id, quod maxime placeat, facere possimus, omnis voluptas assumenda est, omnis dolor repellendus. Temporibus autem quibusdam et aut officiis debitis aut rerum necessitatibus saepe eveniet, ut et voluptates repudiandae sint et molestiae non recusandae. Itaque earum rerum hic tenetur a sapiente delectus, ut aut reiciendis voluptatibus maiores alias consequatur aut perferendis doloribus asperiores repellat.

[32] Pozwólcie, że wyjaśnię, skąd wynika to, iż z każdego błędu rodzi się coś, co nazywamy przyjemnością, a co jednocześnie bywa oskarżane o generowanie cierpienia oraz wychwalane. Ujawnę bowiem całą tę sprawę, wraz z tym, co zostało nazwane przez tego, który odkrył prawdę i niemalże zaprojektował życie pełne szczęścia. Bowiem nikt nie pragnie samej przyjemności – bo przyjemność sama w sobie nie jest celem – ani nie unika jej, lecz u tych, którzy nie potrafią logicznie podążać za przyjemnością, wynikają z niej ogromne cierpienia. I nie ma też nikogo, kto by pragnął samego bólu, gdyż ból sam w sobie, choć czasami niezbędny, jest niepożądany; jednak zdarzają się okresy, w których poprzez wysiłek i cierpienie osiąga się wielką wartość przyjemności. Kto więc, dla najmniejszej przyjemności, podejmuje wysiłek całego ciała, o ile nie ma szansy na osiągnięcie czegoś korzystnego? A kto zatem ma prawo potępiać tego, kto doświadcza przyjemności, skoro ona nie niesie ze sobą żadnych uciążliwości ani nie jest równoznaczna z bólem, dla którego nie ma żadnej równoważnej radości? [33] Natomiast, my oskarżamy i słusznie nienawidzimy tych, których uważamy za godnych szacunku – tych, którzy przyczyniają się do rozprzestrzeniania obfitych przyjemności, a jednocześnie dopuszczają do występowania bólu i niedogodności, których nie da się całkowicie wyeliminować, poddanych nieumiarkowanej chciwości, i którzy, podobnie jak winni, nie wykonują swoich obowiązków, co skutkuje rozluźnieniem ducha, a więc stanowi ucieczkę przed pracą i cierpieniem. A te zjawiska można łatwo i wyraźnie odróżnić. Bowiem, gdy mamy wolny czas, swobodę wyboru i nic nas nie powstrzymuje przed tym, by robić to, co nam najbardziej odpowiada, każdą przyjemność należy przyjmować, a każdy ból odrzucać. Jednakże w pewnych okolicznościach – wynikających z zobowiązań służbowych lub życiowych potrzeb – zdarza się, że przyjemności muszą być odrzucone, a niedogodności nie akceptowane. Dlatego mądrzy ludzie zawsze kierują się zasadą wyboru: albo rezygnują z przyjemności, by osiągnąć jeszcze większe dobro, albo znoszą ból, aby uniknąć jeszcze cięższego cierpienia.